ماهیّت حقوقی بازخرید کالاهای انبارشده در شرکت های فروش مستقیم

یکی از روش های فروش محصولات، «فروش مستقیم» است. شرکت هایی که از این شیوه استفاده می کنند، محصولات تولیدی خود را تنها به واسطۀ توزیع کنندگان خود، به مصرف کننده های نهایی می فروشند. در این روش، توزیع کنندگان محصولات شرکت را به طور عمده از شرکت خریداری می کنند و به دور از یک مکان ثابت تجاری و به شیوۀ خرده فروشی به مصرف کنندگان می فروشند. زیان بار بودن انبار شدن کالاهای فروش نرفته در دست توزیع کنندگان باعث شده قانون گذاران برای حمایت از حقوق توزیع کننده، شرکت را ملزَم به بازپس گیری آن کالاها کنند. پرسش اساسی در خصوص این مسئله که در علم فروش مستقیم به «بازخرید» معروف است، ماهیت حقوقی آن است. به اجمال می توان گفت که بازخرید یک خیار مختص فروش مستقیم است. به موجب این خیار در پایان رابطۀ قراردادی شرکت و توزیع کننده، در صورت درخواست توزیع کننده، شرکت با کسر پورسانت های پرداخت شده و مبلغی معقول، موظف به بازپس گیری کالاهایی خواهد بود که در دست توزیع کننده انبار شده است.